Polskie oraz międzynarodowe prawo pracy chroni osoby niepełnoletnie przed zbyt ciężką pracą, ustanawiając szereg zakazów i ograniczeń związanych z zatrudnianiem osób poniżej pewnego wieku. O wadze zagadnienia świadczy chociażby okoliczność, iż ochrona taka przewidziana jest w samej Konstytucji. Zgodnie z art. 65 ust. 3 Konstytucji Stałe zatrudnianie dzieci do lat 16 jest zakazane. Formy i charakter dopuszczalnego zatrudniania określa ustawa. Ustawą tą jest Kodeks pracy. Właśnie w tym miejscu zaczyna się obecny bałagan.
Kodeks pracy art 304
W art. 3045 § 1 Kodeks pracy zawiera następujące postanowienie Wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16 roku życia jest dozwolone wyłącznie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność kulturalną, artystyczną, sportową lub reklamową i wymaga uprzedniej zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka, a także zezwolenia właściwego inspektora pracy.
Na uwagę zwraca tu uwagę słowo „dziecko”. Kodeks pracy rozróżnia osoby niepełnoletnie dzieląc je na dwie kategorie: „dziecko” oraz „młodociany”. Granicę wieku wyznacza wprost art. 190 § 1 K.p. i tutaj zaczynają się problemy.
W brzmieniu tego przepisu obowiązującym do 31 sierpnia 2018 roku „Młodocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat.” Zgodnie z art. 190 § 2 K.p. zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 16 lat.
Praca od 16 roku życia
Czyli do 31 sierpnia 2018 roku wszystko było jasne – do 16 roku życia mieliśmy do czynienia z dzieckiem, a od 16 roku z młodocianym, który co do zasady mógł wykonywać pracę.
Od 1 września 2018 roku weszła w życie zmiana art. 190 K.p. i od tego dnia przepis ten ma następujące brzmienie:
- 1. Młodocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat. § 2. Zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 15 lat. Jednak nie została zmieniona treść art. 3045 § 1 K.p., zgodnie z którym Wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16 roku życia (…), a to oznacza, że mamy sprzeczność w obu przepisach. Sprzeczność ta dotyczy zarówno terminologii (czy w przedziale 15-16 lat mamy do czynienia z dzieckiem, czy z młodocianym) oraz wprost samej dopuszczalności pracy osoby poniżej 16-go roku życia.
W związku z powyższymi rozbieżnościami wystosowane zostało zapytanie do PIP. Obecnie trwa oczekiwanie na wydanie przez PIP komunikatu w tej sprawie.
O autorze
tel.: 22 188 14 70e-mail: biuro@kzlegal.pl
W toku wieloletniej współpracy z poprzednią kancelaria adwokacką pozyskał bogate doświadczenie w obsłudze prawnej klientów korporacyjnych. Opracowuje, opiniuje i uczestniczy w negocjowaniu umów, zarówno o znaczeniu strategicznym dla Klienta, jak i z zakresu bieżącej działalności. Świadczy czynności prawne w toku prowadzonych negocjacji pomiędzy pracodawcą, a związkami zawodowymi. Prowadzi szkolenia dla kadr menedżerskich Klientów z zakresu praktycznych aspektów prawa handlowego w przedsiębiorstwie. Absolwent Wyższej Szkoły Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie, którą ukończył z wyróżnieniem.
